Toen Guido Gryseels in 2001 aantrad als algemeen directeur van het AfricaMuseum was hij niet aan zijn proefstuk toe. “Na mijn studies economie en ontwikkelingssamenwerking aan de KU Leuven trok ik voor anderhalf jaar naar Australië waar ik landbouweconomie studeerde. Van 1979 tot en met 1987 deed ik landbouwonderzoek in Ethiopië. Daar was mijn voornaamste focus het behalen van een hogere productiviteit bij de plaatselijke boeren. Zo ontwikkelden we bijvoorbeeld de melkveehouderij, alsook een nieuw ploegsysteem waarbij maar één rund nodig was als trekdier in plaats van twee. Dit betekende voor de lokale landbouw een verdubbeling van de productiviteit”. Parallel met het onderzoek in Ethiopië behaalde hij een doctoraat aan de universiteit van Wageningen in Nederland. “Vervolgens was ik tot 2001 diensthoofd Internationaal Landbouwonderzoek van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties in Rome”. Daarnaast bekleedt Gryseels mandaten in tal van stichtingen en comités in binnen- en buitenland.
“Toen de federale overheid mij in 2001 recruteerde om het AfricaMuseum te leiden, was mijn eerste prioriteit om de instelling grondig te hervormen. De permanente expositie was sinds de jaren 1950 niet meer veranderd. Ze gaf een voorbijgestreefd beeld van Afrika.
Ons uitgangspunt was om het museum te vernieuwen, zowel de infrastructuur als de inhoud. Om een instelling te creëren over Afrika vandaag en in de toekomst, maar tegelijkertijd ook een ‘lieu de mémoire’ waarin het koloniale verleden gekaderd en geduid wordt. Tot slot wilden we een ontmoetingsplaats worden voor zowel Belgen als Afrikanen.”
Eén van de meest in het oog springende initiatieven van de hervorming die Gryseels in goede banen leidt, is de renovatie en uitbreiding van het museum. Een project met een budget van 75 miljoen euro. “Het oorspronkelijke gebouw schoot te kort als museum van de 21ste eeuw. Zo was het niet toegankelijk voor gehandicapten, ontbraken er vergaderzalen, auditoria, alsook een shop, restaurant, … Ook konden we meer expositieruimte gebruiken en waren de energiesystemen verouderd. Aangezien het een beschermd gebouw is, diende de uitbreiding in oppervlakte te gebeuren door een nieuw onthaalpaviljoen te bouwen naast het oorspronkelijke museum en beiden met een ondergrondse galerij te verbinden. De bruikbare oppervlakte werd zo uitgebreid van 6.000 naar 11.000 vierkante meter. De werken zijn intussen bijna opgeleverd, zodat we nu kunnen starten met de inrichting. Aan het einde van de zomer 2018 openen we opnieuw onze deuren voor naar schatting 300.000 bezoekers per jaar.”
Het vernieuwde AfricaMuseum bouwt meer dan ooit bruggen tussen samenlevingen en continenten. “Als instelling verenigen we ons rond het Afrika van het heden en de toekomst, niet dat van het verleden. Zo faciliteren we de dialoog over alles wat Afrika en de Afrikaanse diaspora aanbelangt. Over 30 jaar woont 40% van de wereldbevolking in Afrika. Het continent kent vandaag reeds een jonge, creatieve en ondernemende bevolking. Onze kinderen zullen later naar Afrika kijken, zoals wij nu naar Azië kijken. Dit alles maakt het ontzettend belangrijk om, met de hulp van sterke partners uit het bedrijfsleven, de collectie en de kennis die het museum in huis heeft, te verankeren en te valoriseren. Het AfricaMuseum groeit en bloeit, net zoals het continent waarnaar het vernoemd is”, besluit Guido Gryseels.
