Zij rechtvaardigen de val van de Turkse munt. De eerste factor is het verlies aan geloofwaardigheid van de centrale bank. Rekening houdend met de snelle stijging van de inflatie, hadden de investeerders verwacht dat de CBRT (Central Bank of the Republic of Turkey) de rente geleidelijk zou optrekken. Er wordt immers beschouwd dat de centrale bank achterloopt op de curve. De consumptieprijsinflatie is in juli tot 15,8% gestegen, maar de productieprijzenindex bedraagt reeds 25%, wat aangeeft dat de algemene niveau van de prijsinflatie snel toeneemt. De investeerders verwachtten een stijging van de richtrente, maar deze lijkt vast te zitten op 17,75%. Tegelijkertijd komt het begrotingstekort in de buurt van 2% van het bbp, wat de investeerders het gevoel geeft dat de autoriteiten een weinig orthodox begrotingsbeleid voeren.
Alles is immers terug te voeren tot de aangenomen politieke keuzes.
President Erdogan heeft zijn schoonzoon Albayrak als Minister van Financiën aangesteld in het kader van zijn inspanningen om zijn greep op het land te versterken, aangezien zijn recente verkiezingsoverwinning hem bijkomende bevoegdheden toegekend heeft. En Erdogan is een fervente tegenstander van renteverhogingen. Tijdens het weekend heeft de president verklaard dat de rentestijgingen een cadeau waren voor de rijken en een last voor de armen. Tegelijkertijd meent hij dat de druk van de financiële markten het bewijs is dat er een economische oorlog tegen Turkije gevoerd wordt.
De huidige spanningen met de Verenigde Staten lossen niets op. De aanhouding van een Amerikaanse pastoor, die Turkije ervan beschuldigt aan tereurdaden te hebben deelgenomen, zorgde voor woede bij de Amerikaanse president Donald Trump, die een verdubbeling aankondigde van de importtaksen op Turks staal en aluminium. Het nieuws was een bijkomende klap voor de Turkse lira die het reeds zwaar te verduren had.
Tegelijkertijd lijkt de situatie aan elke controle te ontsnappen Als Turkije de situatie wil kalmeren en een einde wil maken aan de chaos, zal het moeten ingrijpen op vier vlakken:
Spijtig genoeg zijn de gebeurtenissen van de voorbije week en de toespraak van Erdogan het afgelopen weekend in dit opzicht niet erg veelbelovend. De Turkse president richtte zich tot zijn aanhangers en verklaarde dat de rente « een instrument van uitbuiting » is en dat Turkije nieuwe financiële instrumenten ten aanzien van de dollar voorbereidt. Hij haalde eveneens de vorming van nieuwe allianties aan, aangezien de Verenigde Staten « besloten hebben om een NAVO-partner te ruilen voor een priester ».
Deze commentaren tonen duidelijk aan dat Turkijke niet gehaast lijkt om de 4 bovengenoemde punten na te leven.
Het zou dus opnieuw een bewogen week kunnen worden voor de Turkse lira. Nieuwe tuimelingen zouden eveneens een impact kunnen hebben op Turkse activa en op elke instelling die eraan blootgesteld is. Vorige week heeft de Europese centrale bank haar ongerustheid geuit over de blootstelling van sommige banken van de eurozone aan Turkse activa. Tijdens het weekend hadden de bankaandelen van het Midden-Oosten die banden met Turkije hebben, het zwaar te verduren. Dit gezegd zijnde, is de besmetting tot nu toe beperkt wat de andere opkomende landen betreft. De andere munten die onder druk staan, zijn ofwel die van de landen die eveneens door de Amerikaanse sancties getroffen zijn, ofwel die van de landen waarvan de wisselreserves en/of de fundamenten zwak zijn. Zo registreerden de Russiche roebel, de Argentijnse peso, de Zuid-Afrikaanse rand en de Braziliaanse real een terugval.
De toekomst van Turkije zal ook in grote mate afhangen van wat de Turkse burgers zullen doen. Blijkbaar is het al veel moeilijker om deviezen bij de banken op te nemen of om elektronische overschrijvingen van gelden uit te voeren.
Dat is moeilijk te voorspellen. Turkije en zijn leiders lijken momenteel zeer terughoudend om een beroep te doen op het IMF. Is de stopzetting van de converteerbaarheid van de lira een optie? Het is duidelijk dat de beleggers dit slecht zouden opnemen en dat een dergelijke beslissing de directe buitenlandse investeringen in gevaar zouden kunnen brengen.
De opkomende markten zouden eveneens een zekere verkoopdruk kunnen ondervinden in het licht van de besmettingsvrees van de investeerders, zelfs al lijkt Turkije een alleenstaand geval.
De conclusie is dat het momenteel verkieslijk is om Turkse activa te vermijden. Het is nog veel te vroeg om te hopen dat er zich een koopopportuniteit aandient. Voorzichtigheid is geboden.
Hebt u vragen? Aarzel niet om ons te contacteren. Uw private banker staat eveneens te uwer beschikking.
