Frankrijk is één van de pleitbezorgers van het Europese project van het eerste uur. Het Elysée ziet zichzelf niet langer als het centrum van de werelddiplomatie: die rol zien de Fransen nu voor Brussel weggelegd. Emmanuel Macron, de ambitieuze president van Frankrijk, wil niet alleen de Franse economie nieuw leven inblazen, maar ook Europa versterken.
In Frankrijk zelf lopen Macrons pogingen om de economie te liberaliseren tegen de gebruikelijke weerstand van de vakbonden aan. Het is nog maar de vraag of hij de ‘Margaret Thatcher’ van Frankrijk gaat worden. Binnen de Europese Unie ondervindt hij vooral weerstand uit Oost-Europa: de relatief nieuwe lidstaten willen graag financiële steun ontvangen, maar lopen niet zo warm voor het beleid en de democratische beginselen van de EU.
Macron loopt tegen enorme obstakels aan. Hij realiseert zich dat de toekomst van Frankrijk binnen de EU ligt. Maar dan moet hij misschien genoegen nemen met een EU met twee snelheden, waarin sommige kernlanden in de richting van verdere integratie zullen bewegen, terwijl andere landen een douane-unie met wat financiële steun al genoeg vinden.
Macron heeft als voornaamste doel om Frankrijk en de EU ook in de toekomst een rol van betekenis op het wereldtoneel te laten spelen: vooral op het gebied van technologie, waar China en de VS ook haantje de voorste willen zijn. Europa heeft weliswaar de knowhow om de VS en China in de technologische race bij te houden, maar in financieel opzicht lijkt de regio in een nadelige positie te verkeren.
Europa loopt qua defensie-uitgaven – een belangrijke aanjager voor nieuwe technologieën – ver achter op de VS. Daarnaast beschikt Europa in veel mindere mate over een start-upcultuur en kunnen Europese start-ups niet zoals Amerikaanse start-ups een beroep doen op venture capital. Dit alles komt duidelijk in de sectorsamenstelling van aandelenindexen tot uiting.
De technologiesector is goed voor 26% van de MSCI USA Index en de weging van technologie in de MSCI Emerging Markets Index van 23% wijkt daar momenteel niet veel van af. Daarmee vergeleken, lijkt de 6% weging van de technologiesector in de MSCI Europe Index hopeloos laag: dit is de voornaamste reden waarom de Europese markten de afgelopen jaren zijn achtergebleven op de VS en op de opkomende markten.
Er is nog hoop voor Frankrijk en Europa. Ondanks een verstikkende bureaucratie, hoge belastingen en dwarsliggende vakbonden hebben Franse ondernemers toch multinationals van wereldklasse voortgebracht, zoals L’Oréal en LVMH. Misschien zou het al genoeg zijn als ambitieuze ondernemers gewoon wat meer bewegingsruimte krijgen van Macron.
