Recente maatregelen inzake registratie- en successierechten

Het Waalse gewest

1. Afschaffing van de « chèque habitat »

De “chèque habitat”-regeling, in voege sinds 2016, maakte het mogelijk om fiscale voordelen in de personenbelasting te koppelen aan de aankoop van de enige eigen woning. Het was van toepassing op uitgaven (interesten, kapitaalaflossingen en verzekeringspremies) met betrekking tot een hypothecair krediet met een looptijd van 10 jaar en was gebaseerd op het belastbaar inkomen van de belastingplichtige.

De voordelen van de chèque habitat gelden niet meer voor leningen afgesloten vanaf 1 januari 2025. Voor leningen afgesloten vóór 1 januari 2025, gelden de voordelen van de chèque habitat nog steeds. Bovendien, bij herfinanciering van een “oude” lening (de herfinanciering van een lening kan worden ingegeven door het verkrijgen van een lagere rentevoet of een verlenging van de looptijd) na 1 januari 2025, kunnen de voordelen van de chèque habitat nog steeds van toepassing zijn. Maar de eventuele verlenging van de lening in het kader van de herfinanciering aangevraagd na 1 januari 2025, geldt niet tegenover de administratie. Deze houdt enkel rekening met de oorspronkelijke looptijd van de lening.

De chèque habitat (voor oude leningen) kan niet worden gecombineerd met het nieuwe verlaagde tarief van het verkooprecht van 3% (behalve in specifieke gevallen) (zie hieronder).

2. Verlaagd tarief verkooprecht van 3% 

Het standaardtarief van het verkooprecht van 12,5% wordt verlaagd tot 3% voor de verwerving door een of meer natuurlijke personen van de volle eigendom van een onroerend goed dat geheel of gedeeltelijk wordt gebruikt of is bestemd om als woning te worden gebruikt, met de bedoeling er hun hoofdverblijfplaats te vestigen.

Dit verlaagde tarief is ook van toepassing op de verwerving van bouwgrond of een woning in aanbouw.

De koper moet zich inschrijven in het bevolkingsregister of het vreemdelingenregister binnen drie jaar in het geval van een bestaande woning, of binnen vijf jaar in het geval van een bouwgrond.

Om voor dit verlaagde tarief in aanmerking te komen, mag de koper niet het volledige eigendomsrecht bezitten van een andere woning die geheel of gedeeltelijk voor bewoning bestemd is. Als de koper een andere woning bezit, moet hij zich ertoe verbinden deze binnen drie jaar over te dragen (via verkoop of schenking).

De koper verbindt er zich toe om minstens 3 jaar ononderbroken in het goed te blijven wonen (behalve in geval van overmacht of om familiale, medische, professionele of sociale redenen).

De toepassing van dit verlaagde tarief moet uitdrukkelijk worden aangevraagd in de koopakte.

Dit verlaagde tarief is van toepassing op aankoopakten verleden vanaf 1 januari 2025.

3. Vermindering van schenkings- en successierechten

3.1. Successierechten
De successierechten verminderen met de helft. Deze verlaging geldt echter pas vanaf 1 januari 2028.

De toepassing van vrijstelling van successierechten van de gezinswoning tussen echtgenoten blijft. Bovendien is het niet langer nodig dat de overledene ten minste 5 jaar voor zijn overlijden in de woning woonde om hiervoor in aanmerking te komen.

3.2. Schenkingsrechten
De tarieven van de schenkingsrechten halveren ook vanaf 1 januari 2028.

3.3. Gelijkstelling met afstammelingen
Op vlak van schenkings- en successierechten worden afstammelingen (kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen) van de echtgenoot of wettelijk samenwonende gelijkgesteld met afstammelingen van de schenker of zijn echtgenoot of wettelijk samenwonende, evenals met personen die geen afstammelingen zijn van de echtgenoot of wettelijk samenwonende, maar die ten minste een jaar hebben samengewoond met de schenker en zijn opgevoed door de schenker, zijn echtgenoot of wettelijk samenwonende.

3.4. Verwerping van nalatenschap
Wanneer een erfgenaam een nalatenschap verwerpt, mochten de successierechten verschuldigd door de personen die via plaatsvervulling tot de nalatenschap van de overledene komen in de plaats van de verwerpende erfgenaam, niet lager zijn dan de belasting die verschuldigd zou zijn door de verwerpende erfgenaam. Deze regel is echter afgeschaft. Hierdoor moeten de erfgenamen slechts successierechten betalen op het deel dat zij ontvangen. Deze maatregel geldt voor overlijdens vanaf 1 januari 2025.